Stanowisko Departamentu Świadczeń Rodzinnych MPiPS w sprawie sposobu naliczania kosztów obsługi świadczeń rodzinnych i zaliczki alimentacyjnej

Stanowisko z dnia 14 grudnia 2007 roku.

1. Zgodnie z art. 33 ust. 2a ustawy o świadczeniach rodzinnych, koszty obsługi świadczeń rodzinnych wynoszą 3% otrzymanej dotacji na świadczenia rodzinne oraz składki na ubezpieczenie emerytalne i rentowe z ubezpieczenia społecznego, tj. 3% dotacji otrzymanej w rozdziale 85212 klasyfikacji budżetowej – Świadczenia rodzinne, zaliczka alimentacyjna oraz składki na ubezpieczenie emerytalne i rentowe z ubezpieczenia społecznego, nie mniej jednak niż 6.000 zł rocznie. Zatem 3% kosztów, o których mowa powyżej, nalicza się od fizycznie przekazanej w danym miesiącu gminie przez wojewodę transzy środków. W kwocie tej zawarte są również finansowane z tej samej dotacji koszty obsługi zaliczki alimentacyjnej, które zgodnie z art. 17 ust. 3 ustawy o postępowaniu wobec dłużników alimentacyjnych oraz zaliczce alimentacyjnej wynoszą 3% wydatków na zaliczki alimentacyjne. Tym samym koszty obsługi świadczeń rodzinnych w skali roku kalendarzowego finansowane przez budżet państwa nalicza się jako 3% od całości środków finansowych przekazanych gminie przez wojewodę w rozdziale 85212 klasyfikacji budżetowej w danym roku, a zawarta w nich wartość 3% od poniesionych przez gminę wydatków na zaliczki stanowi kwotę przeznaczoną na koszty obsługi zaliczki. W poszczególnych miesiącach roku gmina może ponosić zarówno niższe, jak i wyższe wydatki na obsługę tych zadań finansowanych przez budżet państwa, niż te wynikające z ustawowych 3%. Jednakże w skali roku koszty obsługi świadczeń rodzinnych i zaliczek alimentacyjnych finansowanych przez budżet państwa nie mogą przekroczyć ustawowych 3%, a wszelkie wydatki poniesione na obsługę świadczeń rodzinnych i zaliczki alimentacyjnej przekraczające tę wartość finansowane są wyłącznie ze środków własnych gminy.
   
   W sprawozdaniach rzeczowo-finansowych z zakresu świadczeń rodzinnych (w części F, w wierszu 3) i zaliczek alimentacyjnych (w części A, w wierszu 2) gminy wykazują wszystkie wydatki poniesione na obsługę tych zadań, zarówno pochodzące ze środków budżetu państwa, jak i ze środków własnych.
    
2. Zmniejszenie decyzją wojewody planu w rozdziale 85212 klasyfikacji budżetowej w wyniku jego weryfikacji powoduje zmniejszenie kwoty odpisu przeznaczonego na obsługę świadczeń rodzinnych, w tym zaliczki alimentacyjnej, do wysokości nieprzekraczającej 3% aktualnie obowiązującego planu. Zatem gmina nie może naliczać 3% na obsługę świadczeń rodzinnych od kwoty przekazanej jej przez wojewodę według planu obowiązującego przed weryfikacją, jeżeli obecnie jest on mniejszy.
    
3. Zablokowane przez wojewodę środki na realizację świadczeń rodzinnych nie są środkami przekazanymi gminie, a tym samym nie ma możliwości naliczania od nich 3% kosztów obsługi świadczeń rodzinnych.
    
4. O strukturze wykorzystania środków z budżetu państwa na obsługę świadczeń rodzinnych i zaliczki alimentacyjnej decyduje gmina. Określony w 2004 r. w decyzji przyznającej środki budżetowe na wdrożenie ustawy o świadczeniach rodzinnych 73% wskaźnik udziału wynagrodzeń z pochodnymi oraz 27% wskaźnik udziału pozostałych wydatków w ogólnych kosztach obsługi świadczeń rodzinnych dotyczył tylko decyzji odnoszącej się do 2004 r.
    
5. Zgodnie z § 3 rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie trybu przekazywania środków finansowych na wypłaty świadczeń rodzinnych oraz sposobu sporządzania sprawozdań rzeczowo-finansowych służby wojewody, a w szczególności gminy, winny na bieżąco w ciągu roku monitorować wydatki na świadczenia rodzinne oraz zaliczki alimentacyjne i dostosowywać zapotrzebowanie na środki finansowe, a tym samym i plan do zaistniałych potrzeb w tym zakresie.