Podstawowym celem tej ustawy jest utworzenie systemu opieki oraz pomocy rodzinie znajdującej się w trudnej sytuacji, która nie wykonuje funkcji rodzicielskich w należyty sposób.

Ustawa określa:
- zasady i formy wspierania rodziny przeżywającej trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczych oraz sprawowania pieczy zastępczej i pomocy w usamodzielnianiu jej pełnoletnich wychowanków,
- zadania administracji publicznej w zakresie wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej,
- zasady finansowania wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej,
- zadania w zakresie postępowania adopcyjnego.

Przepisy wprowadzają m.in. szereg nowych instytucji wsparcia rodziny działających w gminach: asystent rodziny, rodzina wspierająca, zespół interdyscyplinarny oraz w powiatach: organizator i koordynator pieczy zastępczej oraz rodzina pomocowa.

Ponieważ ustawa nakłada szereg zadań własnych na jednostki samorządu terytorialnego, przepisy przewidują wprowadzenie 3-letniego programu dofinansowania tych zadań, w szczególności wydatków związanych z powołaniem asystentów rodziny, koordynatorów rodzinnej pieczy zastępczej oraz wprowadzeniem szkoleń dla rodzin zastępczych i prowadzących rodzinne domy dziecka. Ponieważ ustawa nakłada szereg obowiązkowych zadań własnych na jednostki samorządu terytorialnego, realizacja zobowiązań zawartych w nowych przepisach - w zakresie zapewnienia w ustawie budżetowej odpowiednich środków oraz ponoszenia przez jednostki samorządu terytorialnego uzasadnionych kosztów - będzie szczególnie monitorowana.

Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2012 roku (wyjątek art. 241, który wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia).