W sierpniu 2010 r. Wydział Polityki Społecznej Mazowieckiego Urzędu Wojewódzkiego zebrał z całodobowych placówek opiekuńczo – wychowawczych działających na terenie województwa mazowieckiego dane, dotyczące liczby dzieci zgłoszonych do ośrodków adopcyjno – opiekuńczych (w celu poszukiwania rodzin adopcyjnych) oraz powiatowych centrów pomocy rodzinie (w celu poszukiwania rodziny zastępczej).
Dane dotyczyły stanu wychowanków na dzień 1.07.2010 r.
Na terenie województwa mazowieckiego funkcjonowało w tym czasie 40 placówek socjalizacyjnych (w tym placówki wielofunkcyjne), 4 placówki interwencyjne, 40 placówek rodzinnych.

Pod uwagę brano przede wszystkim wiek dzieci oraz czas ich pobytu w placówce.

Z zebranych danych wynika:

Do ośrodka adopcyjno – opiekuńczego (w celu poszukiwania rodziny adopcyjnej) ani do powiatowego centrum pomocy rodzinie (w celu poszukiwania rodziny zastępczej) żadnego dziecka nie zgłosiły:

1. Placówka Opiekuńczo – Wychowawcza Wielofunkcyjna w Gołotczyźnie,
2. Ośrodek Wsparcia Dziecka i Rodziny w Józefowie,
3. Pogotowie Opiekuńcze w Izdebnie,

oraz placówki rodzinne w Gostyninie, Myszyńcu, Radomiu (9 domów), Siedlcach, Wysokiej, Warszawie (1 dom), Wołominie (3 domy).

Wszystkie przebywające dzieci w Interwencyjnej Placówce Opiekuńczej w Otwocku zostały zgłoszone do OAO oraz PCPR.

Zgłoszenia dzieci ze względu na wiek dzieci:
dzieci w wieku: 0 – 5 lat:

• Placówka Socjalizacyjna PANDA: na 31 wychowanków w placówce przebywa 14 dzieci w wieku 0 – 5 lat: zgłoszono do OAO – 3, do PCPR – 3
• Wielofunkcyjna Placówka Opiekuńczo – Wychowawcza im. J. Korczaka w Płońsku: na 61 w placówce, 11 dzieci w tym wieku: do OAO – 4, PCPR – 11
• Dom pod Kasztanami w Siedlcach: 30 wychowanków, 26 dzieci w tym wieku: do OAO – 2, PCPR – 0.

Procentowy udział dzieci zgłoszonych do ośrodków adopcyjno – opiekuńczych:

• 0% – Placówka Opiekuńczo – Wychowawcza Socjalizacyjna w Gołotczyźnie,
• Dom Dziecka w Kostowcu. Dom Dziecka w Kostowcu nie zgłosił dzieci do ośrodka adopcyjno – opiekuńczego, ale 100% dzieci zgłoszonych jest do PCPR.
• Ośrodek Wsparcia Dziecka i Rodziny w Józefowie,
• Placówka Wielofunkcyjna „Słoneczny Dom” w Radomiu.
• 2, 22% – Wielofunkcyjna Placówka Opiekuńczo – Wychowawcza w Ostrołęce,
• 3, 22% – Dom Dziecka w Równem,
• 4, 54% – Dom Dziecka nr 14 w Otwocku,
• 6, 38% – Ośrodek Opiekuńczo – Wychowawczy w Płocku,
• 6, 66% – Dom pod Kasztanami w Siedlcach,
• 7, 69% – Katolicka Placówka Wychowawcza „Nasz Dom” w Warszawie,
• 9, 09% – Dom Dziecka w Giżycach,
• 9, 75% – Wielofunkcyjna Placówka Opiekuńczo – Wychowawcza w Dębinkach,
• 9, 8% – Wielofunkcyjna Placówka Opiekuńczo – Wychowawcza w Płońsku,
• 13, 51% – Dom Dziecka nr 1 w Warszawie, Al. Zjednoczenia 34,
• 15, 78% – Dom Dziecka nr 12 w Warszawie, ul. Tarczyńska 27,
• 16, 12% – Placówka Socjalizacyjna „Panda”,
• 16, 83% – Zespół Małych Form Opieki i Wychowania „Chata” w Warszawie, ul. Bohaterów 50,
• 18, 51% – Dom Dziecka – Integracyjne Centrum Opieki i Wychowania „13” w Otwocku,
• 18, 51% – Dom Dziecka im. Ojca św. Piusa XI w Chotomowie,
• 18, 60% – Dom Dziecka ZSFRM w Warszawie, ul. Wałuszewska 48,
• 21, 66% – Dom Dziecka im. Matki Weroniki w Siennicy,
• 22, 78% – Powiatowy Zespół Placówek Opiekuńczo – Wychowawczych w Gostyninie,
• 23, 07% – Dom Dziecka w Walendowie,
• 23, 63% – Dom Dziecka ZSFRM w Warszawie, ul. Paprociowa 2,
• 24, 32% – Dom Dziecka nr 16 w Warszawie, ul. Międzyparkowa 5,
• 25, 0% – Dom Dziecka w Falbogach,
• 28, 57% – Dom Dziecka nr 15 w Warszawie, ul. Nowogrodzka 75,
• 29, 03% – Dom Dziecka „Julin” w Kaliskach,
• 29, 23% – Dom Dziecka w Solcu n/ Wisłą,
• 30, 0% – Dom Matki i Dziecka w Jasieńcu Iłżeckim,
• 31, 70% – Dom Dziecka nr 9 w Warszawie, ul. Korotyńskiego 13,
• 36, 11% – Dom Dziecka ZSFRM w Warszawie, ul. Klasyków 52/54,
• 37, 5% – Dom Dziecka nr 4 w Warszawie, ul. Łukowska 25,
• 38, 23% – Ośrodek Wspomagania Rodziny w Warszawie, ul. 6 sierpnia 1/5,
• 38, 46% – Dom Dziecka w Kowalewie,
• 40, 32% – Powiatowy Zespół Placówek Opiekuńczo – Wychowawczych w Konstancinie – Jeziornie,
• 42, 10% – Dom Dziecka nr 2 w Warszawie, ul. Jaktorowska 2,
• 47, 05% – Ośrodek Wsparcia Dziecka i Rodziny „Koło” w Warszawie, ul. Dalibora 1,
• 59, 09% – Dom Dziecka nr 5 w Warszawie, ul. Podmokła 4,
• 60, 46% – Dom na Zielonym Wzgórzu w Kisielanach.

Z przedstawionych danych wynika, że z liczby 40 placówek, 13 zgłosiło do ośrodków adopcyjno – opiekuńczych mniej niż 10% swoich wychowanków, w tym 1 placówka, w której przebywa 26 wychowanków w wieku od 0 do 5 lat (Dom pod Kasztanami). 4 placówki nie zgłosiły żadnego dziecka.

Pozytywnie wyróżniają się 2 placówki: Dom Dziecka w Kowalewie oraz Dom na Zielonym Wzgórzu w Kisielanach:

• Dom Dziecka w Kowalewie gdzie w badanym okresie przebywało 52 wychowanków do ośrodka adopcyjno – opiekuńczego zgłoszono 20 dzieci co stanowiło 38,46% wszystkich wychowanków oraz 22 dzieci do PCPR, co stanowiło 42,3% wychowanków;
• Dom na Zielonym Wzgórzu w Kisielanach, w którym przebywało 43 wychowanków zgłosił do ośrodka adopcyjno – opiekuńczego 26 (czyli 60,46%) wychowanków oraz do PCPR 31 dzieci (czyli 72,09%).

Przedłużający się czas od pozbawienia rodziców władzy rodzicielskiej do zgłoszenia dziecka do ośrodka adopcyjno – opiekuńczego wynikał z:

• składanych przez rodziców przed uprawomocnieniem się postanowienia, apelacji do sądu,
• długich terminów rozpraw w sprawie o wyznaczenie opiekuna prawnego,
• braku deklaracji dziecka o chęci przysposobienia,
• nie zgłaszano dzieci ze względu na wiek,
• nie podano wyjaśnień.

W ocenie pracy placówki istotnym elementem jest czas pobytu dziecka w placówce.

• Gołotczyzna – na 40 wychowanków w placówce 4 dzieci (10%) przebywało w placówce ponad 8 lat; 18 wychowanków (45%) przebywało w placówce od 4 do 8 lat:
• Gostynin – na 79 wychowanków 14 dzieci (17,72%), pobyt w przedziale 4 – 8 lat: 17 (21,51%),
• Solec n/Wisłą – na 65 wychowanków 13 (20%) przebywało dłużej niż 8 lat,
• Siennica – na 15 wychowanków 3 (20%) przebywało dłużej niż 8 lat,
• Otwock, ul. Komunardów – na 27 wychowanków 4 (14,81%) przebywało dłużej niż 8 lat, pobyt w przedziale 4 – 8 lat: 17 (62,96%),
• Otwock, ul. Myśliwska – na 22 wychowanków pobyt w przedziale 4 – 8 lat: 10 (45,45%),
• Konstancin – Jeziorna – na 62 wychowanków pobyt 4 – 8 lat: 11 (17,74%),
• Słoneczny Dom – na 37 wychowanków pobyt 4 – 8 lat: 18 (48,64%),
• Dom na Zielonym Wzgórzu – na 43 wychowanków 4 (9, 3%) przebywało dłużej niż 8 lat, pobyt 4 – 8 lat: 17 (39,53%),
• Giżyce – na 44 wychowanków 6 (13,63%) przebywało dłużej niż 8 lat, pobyt 4 – 8 lat: 11 (25%),
• Warszawa, Al. Zjednoczenia – na 74 wychowanków 5 (6,75%) przebywało dłużej niż 8 lat, pobyt 4 – 8 lat: 18 (24,32%),
• Warszawa, ul. Podmokła – na 22 wychowanków 4 (18,18%) przebywało dłużej niż 8 lat,
• Warszawa, ul. Bohaterów „Chata” – na 101 wychowanków 10 (9, 9%) przebywało dłużej niż 8 lat ,
• Warszawa, ul. Klasyków – na 36 wychowanków 6 (16,6%) przebywało dłużej niż 8 lat,
• Warszawa, ul. Wałuszewska – na 43 wychowanków 5 (11,62%) przebywało dłużej niż 8 lat,
• Równe – na 31 wychowanków 5 (16,12%) przebywało dłużej niż 8 lat,
• Dębinki – na 41 wychowanków 6 (14,63%) przebywało dłużej niż 8 lat.

Ponadto uzyskanych danych wynika, że w placówkach interwencyjnych wychowankowie przebywają dłużej niż pół roku:

• Pogotowie Opiekuńcze w Izdebnie: 5 wychowanków przebywa w placówce od roku do 3 lat (15, 62 %), 1 przebywa w placówce ponad 4 lata (3,12%),
• IPO: 6 wychowanków przebywa od roku do 3 lat (25%),
• Pogotowie Opiekuńcze nr 1: 22 (42,3%),
• Pogotowie Opiekuńcze nr 2 : 19 (30,15%).

Zgodnie z § 4 ust. 7 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 19 października 2007 r. w spawie placówek opiekuńczo – wychowawczych (Dz. U. Nr 201, poz. 1455) pobyt dziecka w placówce interwencyjnej nie może trwać dłużej niż 3 miesiące. W przypadku gdy postępowanie sądowe w sprawie uregulowania sytuacji prawnej dziecka jest w toku, pobyt w placówce interwencyjnej może być przedłużony, nie dłużej jednak niż o 3 miesiące.

Wnioski:

• zbyt mała liczba dzieci zgłaszana jest do ośrodków adopcyjno – opiekuńczych w celu poszukiwania rodziny adopcyjnej,
• dzieci nie są zgłaszane do powiatowych centrów pomocy rodzinie w celu poszukiwania rodziny zastępczej,
• w przypadku dzieci małych, zbyt długo trwają procesy związane z uregulowaniem sytuacji prawnej dziecka, a później zgłoszenia do ośrodka,
• przedłużają się pobyty dzieci w placówkach interwencyjnych.