Stosownie do art. 16 obowiązującej ustawy z dnia 9 listopada 2000 r. o repatriacji (tekst jednolity: Dz. U. z 2014 r., poz. 1392 z późn. zm.) za repatrianta może być uznana osoba, która spełnia łącznie następujące warunki:

I. w I Przypadku (art. 16 ust. 1):

1. jest polskiego pochodzenia;
2. przed dniem 1 stycznia 2001 r. zamieszkiwała na stałe na terytorium obecnej Republiki Armenii, Republiki Azerbejdżanu, Gruzji, Republiki Kazachstanu, Republiki Kirgiskiej, Republiki Tadżykistanu, Turkmenistanu, Republiki Uzbekistanu albo azjatyckiej części Federacji Rosyjskiej;
3. nie zachodzą wobec niej okoliczności, o których mowa w art. 10a;
4. przebywała na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie zezwolenia, o którym mowa w art. 144 ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach (tekst jednolity: Dz. U. z 2017 r., poz. 2206, 2282), lub przysługującego jej w związku z odbywaniem studiów prawa pobytu, o którym mowa w art. 16 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 14 lipca 2006 r. o wjeździe na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, pobycie oraz wyjeździe z tego terytorium obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej i członków ich rodzin (tekst jednolity: Dz. U. z 2017 r., poz. 900);
5. złoży wniosek do wojewody w terminie 12 miesięcy od dnia ukończenia szkoły wyższej.

II. W II Przypadku (art. 16 ust. 2):

1. jest polskiego pochodzenia;
2. przed dniem 1 stycznia 2001 r. zamieszkiwała na stałe na terytorium obecnej Republiki Armenii, Republiki Azerbejdżanu, Gruzji, Republiki Kazachstanu, Republiki Kirgiskiej, Republiki Tadżykistanu, Turkmenistanu, Republiki Uzbekistanu albo azjatyckiej części Federacji Rosyjskiej;
3. nie zachodzą wobec niej okoliczności, o których mowa w art. 10a;
4. przebywała na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie zezwolenia na pobyt stały lub zezwolenia na osiedlenie się, lub prawa stałego pobytu;
5. posiada w Rzeczypospolitej Polskiej źródło utrzymania oraz tytuł prawny do zajmowania lokalu mieszkalnego.

III. W III Przypadku (art. 16 ust. 2a):

1. uzyskała zezwolenie na pobyt na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jako małżonek repatrianta;
2. nie zachodzą wobec niej okoliczności, o których mowa w art. 10a;
3. posiada w Rzeczypospolitej Polskiej źródło utrzymania oraz tytuł prawny do zajmowania lokalu mieszkalnego.

• Występując z wnioskiem o uznanie za repatrianta, składasz:

1. Wniosek sporządzony w języku polskim na formularzu urzędowo określonym (1 szt.)  (formularz wniosku);
2. Zdjęcie biometryczne, czyli Twoją aktualną fotografię: nieuszkodzoną, kolorową, o wymiarach 35 mm x 45 mm wykonaną w ciągu ostatnich 6 miesięcy przed dniem złożenia wniosku, mającą dobrą ostrość, przedstawiającą wizerunek Twojej twarzy od wierzchołka głowy do górnej części barków, tak aby twarz zajmowała 70-80% fotografii, oraz pokazującą wyraźnie oczy i twarz, na jednolitym jasnym tle. Fotografia ma przedstawiać Ciebie bez nakrycia głowy i okularów z ciemnymi szkłami, w pozycji frontalnej, patrzącą/ego na wprost z otwartymi oczami, nieprzesłoniętymi włosami, z naturalnym wyrazem twarzy i zamkniętymi ustami;
3. Twój życiorys;
4. Odpis skrócony Twojego aktu urodzenia wydany przez polski urząd stanu cywilnego, zawierający imiona i nazwisko, datę i miejsce urodzenia, imię i  nazwisko ojca oraz imię i nazwisko rodowe matki; 
5. Odpis skrócony Twojego aktu małżeństwa – nie starszy niż 3 miesiące - wydany przez polski urząd stanu cywilnego, pod warunkiem że jesteś lub byłaś/eś w związku małżeńskim (jeśli małżeństwo ustało na skutek rozwodu, to załączasz odpis aktu małżeństwa zawierający wzmiankę o rozwodzie; jeżeli zaś małżeństwo ustało wskutek śmierci współmałżonka, to przedstawiasz odpis aktu małżeństwa zawierający wzmiankę o tym fakcie);
6. Stronę Twojego ważnego paszportu zagranicznego z danymi osobowymi, dokument podróży lub dowód osobisty potwierdzający Twoją tożsamość i obywatelstwo;
7. Kartę pobytu wydaną przez Wojewodę Mazowieckiego/Szefa Urzędu do Spraw Cudzoziemców. Jeśli legitymujesz się kartą pobytu wydaną przez innego wojewodę, to przed złożeniem wniosku o uznanie za repatrianta powinnaś/powinieneś wymienić ją na kartę pobytu Wojewody Mazowieckiego;
8. Decyzję zezwalającą na Twój pobyt w Polsce, wydaną przez właściwy organ;
9. Twoje oświadczenie, że wobec Ciebie nie zachodzą okoliczności, o których mowa w art. 10a ustawy Pobierz wzór.

KONIECZNIE ZWRÓĆ UWAGĘ:

• Jeżeli występujesz o uznanie za repatrianta na podstawie art. 16 ust. 1 ustawy (I Przypadek), to dodatkowo załączasz:

1. Decyzję Konsula RP o uznaniu Ciebie za osobę polskiego pochodzenie (wzór wniosku ),
   - jeśli nie posiadasz takiej decyzji, to do akt sprawy musisz załączyć wniosek skierowany do właściwego miejscowo konsula o uznanie Ciebie za osobę polskiego pochodzenia, a także dokumenty potwierdzające Twoje polskie pochodzenie (np. dokumenty wydane przez polskie władze państwowe lub kościelne albo przez władze byłego ZSRR, dotyczące Ciebie lub Twoich rodziców, dziadków bądź pradziadków: polskie dokumenty tożsamości, akty stanu cywilnego lub metryki chrztu poświadczające związek z polskością, dokumenty potwierdzające odbycie służby w Wojsku Polskim, zawierające wpis o narodowości polskiej itp.). Dokumenty te zostają przekazane konsulowi właściwemu ze względu na Twoje ostatnie miejsce zamieszkania na stałe za granica w celu wydania decyzji o uznaniu Ciebie za osobę polskiego pochodzenia;
2. Zaświadczenie wystawione przez szkołę wyższą w Polsce potwierdzające, że pobierałaś/eś naukę na podstawie przepisów o podejmowaniu i odbywaniu studiów przez osoby niebędące obywatelami polskimi;
3. Odpis dyplomu ukończenia przez Ciebie szkoły wyższej w Polsce;
4. Dokumenty potwierdzające fakt Twojego stałego zamieszkiwania przed dniem 1 stycznia 2001 r. na terytorium obecnej Republiki Armenii, Republiki Azerbejdżańskiej, Gruzji, Republiki Kazachstanu, Republiki Kirgiskiej, Republiki Tadżykistanu, Turkmenistanu, Republiki Uzbekistanu albo azjatyckiej części Federacji Rosyjskiej.

• Jeżeli występujesz o uznanie za repatrianta na podstawie art. 16 ust. 2 ustawy (II PrzypadEk), to dodatkowo załączasz:

1. Decyzję Konsula RP o uznaniu Ciebie za osobę polskiego pochodzenie (wzór wniosku ),
   - jeśli nie posiadasz takiej decyzji, to do akt sprawy musisz załączyć wniosek skierowany do właściwego miejscowo konsula o uznanie Ciebie za osobę polskiego pochodzenia, a także dokumenty potwierdzające Twoje polskie pochodzenie (np. dokumenty wydane przez polskie władze państwowe lub kościelne albo przez władze byłego ZSRR, dotyczące Ciebie lub Twoich rodziców, dziadków bądź pradziadków: polskie dokumenty tożsamości, akty stanu cywilnego lub metryki chrztu poświadczające związek z polskością, dokumenty potwierdzające odbycie służby w Wojsku Polskim, zawierające wpis o narodowości polskiej itp.). Dokumenty te zostają przekazane konsulowi właściwemu ze względu na Twoje ostatnie miejsce zamieszkania na stałe za granica w celu wydania decyzji o uznaniu Ciebie za osobę polskiego pochodzenia;
2. Dokumenty potwierdzające fakt Twojego stałego zamieszkiwania przed dniem 1 stycznia 2001 r. na terytorium obecnej Republiki Armenii, Republiki Azerbejdżańskiej, Gruzji, Republiki Kazachstanu, Republiki Kirgiskiej, Republiki Tadżykistanu, Turkmenistanu, Republiki Uzbekistanu albo azjatyckiej części Federacji Rosyjskiej;
3. Dokumenty potwierdzające Twoje źródła utrzymania w Polsce (np. zaświadczenie o zatrudnieniu z wysokością wynagrodzenia wraz z Twoją umową o pracę i rozliczeniem PIT za ubiegły rok; w przypadku umów zawartych w krótkim okresie czasu - raport RMUA wraz z tymi umowami i rozliczeniem PIT za ubiegły rok; zaświadczenie z urzędu gminy o posiadaniu gospodarstwa rolnego z podaniem jego wielkości w hektarach przeliczeniowych; w sytuacji prowadzenia działalności gospodarczej dokumenty z księgowości, z których wynika, że działalność gospodarcza przynosi dochód łącznie z rozliczeniem PIT za ubiegły rok itp.);
4. Dokument potwierdzający tytuł prawny do zajmowania lokalu mieszkalnego, tj. umowę najmu lokalu, akt własności albo umowę użyczenia (w przypadku umowy użyczenia lokalu załączasz także akt notarialny dotyczący użyczonego lokalu; umowa użyczenia jest zawierana między wstępnymi, zstępnymi, rodzeństwem).

• Jeżeli występujesz o uznanie za repatrianta na podstawie art. 16 ust. 2A ustawy (III Przypadek), to dodatkowo załączasz:

1. Dokumenty potwierdzające Twoje źródła utrzymania w Polsce (np. zaświadczenie o zatrudnieniu z wysokością wynagrodzenia wraz z Twoją umową o pracę i rozliczeniem PIT za ubiegły rok; w przypadku umów zawartych w krótkim okresie czasu - raport RMUA wraz z tymi umowami i rozliczeniem PIT za ubiegły rok; zaświadczenie z urzędu gminy o posiadaniu gospodarstwa rolnego z podaniem jego wielkości w hektarach przeliczeniowych; w sytuacji prowadzenia działalności gospodarczej dokumenty z księgowości, z których wynika, że działalność gospodarcza przynosi dochód łącznie z rozliczeniem PIT za ubiegły rok itp.);
2. Dokument potwierdzający tytuł prawny do zajmowania lokalu mieszkalnego, tj. umowę najmu lokalu, akt własności albo umowę użyczenia (w przypadku umowy użyczenia lokalu załączasz także akt notarialny dotyczący użyczonego lokalu; umowa użyczenia jest zawierana między wstępnymi, zstępnymi, rodzeństwem).

Pamiętaj! Dokumenty potwierdzające posiadanie źródeł utrzymania w Polsce nie są konieczne w sytuacji osób małoletnich i osób, którym przysługują uprawnienia emerytalne lub rentowe na terytorium RP, jeżeli osoby te ubiegają się o uznanie za repatrianta na podstawie art. 16 ust. 2 lub ust. 2a ustawy o repatriacji.