Okres przejściowy w latach 2009/2011, pozostawienie w tym czasie decyzji o rozpoczęciu nauki przez dziecko rodzicom, poprawa warunków w szkołach podstawowych oraz obowiązek przedszkolny dla pięciolatków – to założenia zmian w systemie edukacji

Projekt nowelizacji ustawy o systemie oświaty jest w trzecim czytaniu w Sejmie. „Od 1 września 2012 roku do pierwszej klasy szkoły podstawowej pójdą wszystkie dzieci w wieku sześciu lat. Celem nowelizacji jest wyrównanie szans edukacyjnych” – mówi wojewoda mazowiecki Jacek Kozłowski.

W poprzednich projektach ustawy proponowano wprowadzenie obowiązku szkolnego dla sześciolatków już od 1 września 2009 r. – a nie 1 września 2012 r. – oraz nie przewidziano okresu przejściowego. Zmiany te wprowadzono po konsultacjach społecznych. Zgodnie z nimi lata 2009-2011 będą okresem przejściowym w obniżaniu wieku rozpoczęcia obowiązku szkolnego w Polsce. W tym czasie to rodzice zadecydują o posłaniu pociech do szkoły podstawowej, a dyrektorzy placówek będą zobowiązani do zawiadomienia rodziców o terminach złożenia odpowiednich wniosków (szczegóły w załączniku). Deklaracja taka wystarczy, by dziecko zostało przyjęte do szkoły - w wyjątkowych sytuacjach (warunki organizacyjne lub korzystanie z obowiązku przedszkolnego) dyrektor może odmówić przyjęcia dziecka.

Obniżenie wieku rozpoczęcia nauki poprzedzone zostanie zmianą warunków w szkołach podstawowych. Odpowiedzialne za ich utrzymanie samorządy terytorialne otrzymają wsparcie w ramach programów rządowych. Równocześnie zostanie wprowadzona nowa podstawa programowa edukacji wczesnoszkolnej, która zmieni organizację i metody pracy z uczniami. Rodzice będą mogli również liczyć na wsparcie i poszerzenie opieki poza godzinami nauki. Trwają prace nad dostosowaniem świetlic do potrzeb najmłodszych uczniów.

Wraz z obniżeniem wieku dzieci w pierwszych klasach szkoły podstawowej do sześciu lat pięciolatkom zostanie przyznane prawo do korzystania z wychowania przedszkolnego. Najpierw będzie obowiązywał dwuletni okres przejściowy, a następnie roczny obowiązek wychowania przedszkolnego dla pięciolatków. Już od 1 września 2009 r. każde dziecko w roku poprzedzającym rozpoczęcie nauki w szkole przejdzie diagnozę przedszkolną (sprawdzenie i poznanie stanu gotowości do podjęcia nauki) oraz otrzyma wsparcie (indywidualne programy rozwoju) mające na celu jak najlepsze przygotowanie do obowiązku szkolnego.

Celem proponowanej nowelizacji ustawy o systemie oświaty jest wyrównanie szans edukacyjnych dzieci z różnych środowisk. Dzięki jej wprowadzeniu obniży się wiek absolwentów szkół ponadgimnazjalnych z 19 do 18 lat, poprawi się sytuacja młodych Polaków na rynku pracy Unii Europejskiej (w większości państw edukacja rozpoczyna się w wieku sześciu lat) oraz zwiększy liczba uczniów (dostosowanie do sytuacji demograficznej).