1 listopada, w dzień Wszystkich Świętych pełni zadumy i refleksji odwiedzamy groby bliskich osób, zostawiając kwiaty i zapalając znicze. Wyrażamy w ten sposób swoją pamięć o zmarłych, ale też o poległych i pomordowanych, wspominając ich ofiarność i męczeństwo w walce o odzyskaną sto lat temu niepodległość.

- Zobowiązaniem współczesnych pokoleń jest pamięć o poległych i pomordowanych w walce o wolność ojczyzny, których silnie zakorzenione poczucie patriotyzmu ukształtowało historię naszego narodu i doprowadziło do odzyskania suwerenności. Świadczy ona o poczuciu tożsamości, poszanowaniu przeszłości naszego narodu i okazywanej przez Polaków wdzięczności bohaterom za ich poświęcenie w walce o niepodległość – powiedział Zdzisław Sipiera, Wojewoda Mazowiecki i zaapelował:

Obchodząc w tym roku stulecie odzyskania niepodległości dbajmy o pamięć i pielęgnujmy naszą wspólną tożsamość. 1 listopada, odwiedzając groby bliskich, zatrzymajmy się na moment przed miejscami spoczynku bohaterów narodowych, oddając im cześć.

Nad znajdującymi się w województwach grobami i cmentarzami wojennymi opiekę sprawują wojewodowie. W tym roku Wojewoda Mazowiecki na ten cel przeznaczył 2 464 000 zł, w tym 1 800 000 zł na utrzymanie i remonty grobów oraz cmentarzy wojennych na terenie m.st. Warszawy.

Największe renowacje zakończone w 2018 r. w Warszawie i na Mazowszu:

• kwatera B8 „Gozdawa”, „Chrobry I” na Powązkach Wojskowych w Warszawie – kompleksowy remont całej kwatery. Wymiana 366 krzyży wraz z wykonaniem nowych tabliczek epitafijnych z piaskowca oraz tabliczek ze znakiem Polski Walczącej, oczyszczenie obramowań kwater, impregnacja elementów kamiennych i betonowych. Dotacja Wojewody 482 826,93 zł. Remont zrealizowany został we współpracy z Muzeum Powstania Warszawskiego (weryfikacja danych osobowych Powstańców).

• kwatera B24 „Gustaw”, „Harnaś” na Powązkach Wojskowych w Warszawie – kompleksowy remont całej kwatery. Prace remontowe polegały m.in. na: rozbiórce fundamentów i demontażu chodników oraz wykonaniu nowych z granitu, wykonaniu granitowych obrzeży kwater, czyszczeniu, uzupełnieniu ubytków, malowaniu krzyża, liter i cyfr na tablicach epitafijnych, oczyszczenie i malowanie elementów metalowych. Dotacja Wojewody  84 870 zł.

• kwatera A20 Batalionu „Zośka” na Powązkach Wojskowych w Warszawie - wymiana wszystkich 150 brzozowych krzyży –  dotacja Wojewody 16 000 zł. Remont współfinansowała Fundacja Orlen Dar Serca w kwocie 30 000 zł.

• Dolinka Katyńska na Powązkach Wojskowych w Warszawie – odnowienie pomnika poprzez przywrócenie czytelnych napisów, oczyszczenie bloków granitowych, uzupełnienie ubytków. Dotacja Wojewody 21 000 zł.

• Cmentarz Powstańców Warszawy w Powsine – kompleksowy remont całego cmentarza: wymiana nawierzchni chodników na płyty granitowe oraz uzupełnienie nawierzchni żwirowych, oczyszczenie i uzupełnienie ubytków oraz impregnacja pomnika i obrzeży kwater zbiorowych. Dotacja Wojewody 111 379 zł.

• Mogiła wojenna ofiar terroru niemieckiego w Sierpcu – prace remontowe na cmentarzu parafialnym w Sierpcu polegały na demontażu poprzedniej mogiły, wykonaniu repliki pomnika z granitu, wypełnieniu wnętrza mogiły kruszywem ozdobnym, wykonaniu i montażu czterech płyt memoratywnych oraz posadzeniu roślin ozdobnych. Dotacja Wojewody 29 800 zł.

• Cmentarz z I wojny światowej w m. Janów (gm. Młodzieszyn) – prace remontowe na cmentarzu z I wojny światowej w miejscowości Janów polegały na wykonaniu ogrodzenia oraz nasadzeniu krzewów żywopłotowych. Dotacja Wojewody 30 000 zł.

• Mogiła wojenna żołnierzy Wojska Polskiego z 1939 r. w Sokołowie Podlaskim – prace remontowe na mogile wojennej  żołnierzy Wojska Polskiego z 1939r. zlokalizowanej na cmentarzu parafialnym w Sokołowie Podlaskim polegały na demontażu poprzedniej mogiły, wykonaniu cokołu, wykonaniu nowego pomnika, obłożeniu go płytami granitowymi oraz utwardzeniu powierzchni kostką granitową. Dotacja Wojewody 20 000 zł, wkład gminy 27 500 zł.

Pod opieką Wojewody Mazowieckiego znajdują się 1 324 obiekty, zarówno pojedyncze, jak i zbiorowe mogiły na parafialnych cmentarzach, kwatery oraz cmentarze wojenne, które są miejscem pochówku tysięcy żołnierzy. Systematycznie prowadzone są remonty mające na celu odtworzenie i godne upamiętnienie poległych żołnierzy, których mogiły znajdują się w województwie mazowieckim.

Pamięć o grobach wojennych jest kultywowana od początku istnienia II Rzeczypospolitej. Już wówczas istniały stowarzyszenia zajmujące się opieką nad grobami bohaterów walk o niepodległość Polski. Poniżej okolicznościowa cegiełka wydana przez Towarzystwo Polskiego Żałobnego Krzyża. Kwestię państwowej opieki nad tymi miejscami uregulowała (obowiązująca do dziś i wielokrotnie nowelizowana) ustawa z dnia 28 marca 1933 r. o grobach i cmentarzach wojennych, powierzająca wojewodom obowiązek dbania o groby naszych bohaterów.