Od wielu lat ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych realizowane są działania na rzecz aktywizacji zawodowej osób z niepełnosprawnością. Dysponentami tych środków są samorządy i organizacje pozarządowe. W tym roku organizacjom z Mazowsza PFRON przekaże ponad 30 mln 600 tys. zł. Stworzenie Koalicji na rzecz osób niepełnosprawnych ma wzmocnić wzajemną współpracę, służyć wsparciu oraz aktywizacji zawodowej i społecznej. Konferencja poświęcona tym zagadnieniom odbyła się 8 maja w Mazowieckim Urzędzie Wojewódzkim.

– Cieszę się, że mówimy o współpracy na szczeblu rządowym, samorządowym przy udziale organizacji pozarządowych w zakresie wsparcia osób z niepełnosprawnością – mówił podczas briefingu prasowego Wojewoda Mazowiecki Zdzisław Sipiera.

Panel dyskusyjny otworzył Wicewojewoda Mazowiecki Sylwester Dąbrowski, który odczytał list od Elżbiety Rafalskiej, Minister Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.

W Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej przyjęliśmy założenie, że wszystkie działania adresowane do osób niepełnosprawnych wypracowujemy w dialogu z tym środowiskiem, żeby proponowane wsparcie było jak najlepiej dopasowane do potrzeb.

To punkt wyjścia dla polityki wsparcia osób niepełnosprawnych – polityki, która musi być wszechstronna i różnorodna, ale również zindywidualizowana. Tylko tak zaprojektowane wsparcie może być skuteczne – napisała Minister Elżbieta Rafalska.

Prezes Zarządu PFRON Marlena Maląg podkreśliła, że dialog prowadzony z przedstawicielami trzeciego sektora umożliwia zbieranie informacji o tym, co jeszcze osobom z niepełnosprawnością jest potrzebne.

Dyskusję z przedstawicielami organizacji pozarządowych poprowadził Robert Jagodziński, wiceprezes zarządu Fundacji Aktywnej Rehabilitacji, doradca Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej. Wzięli w niej udział: Anna Dobrowolska, Kierownik Ośrodka Rehabilitacyjno-Terapeutycznego Katolickiego Stowarzyszenia Niepełnosprawnych Archidiecezji Warszawskiej w Bliznem, Katarzyna Milczarek, Koordynator Działu Fundacji Avalon-Active, Kinga Wojaczek, Prezes Zarządu Stowarzyszenia Innowacji Społecznych „Mary i Max” i Marcin Skroczyński, Dyrektor Biura Oddziału w Warszawie Polskiego Towarzystwa Stwardnienia Rozsianego.

Wsparcie osób niepełnosprawnych - zadania Wojewody Mazowieckiego

Wojewoda Mazowiecki realizuje programy rządowe z zakresu polityki społecznej związane ze wsparciem osób z niepełnosprawnością. Ich odbiorcami również są samorządy i organizacje pozarządowe. Do zadań Wojewody jako przedstawiciela rządu w województwie należy m.in.:

• ogłaszanie konkursów ofert na dofinansowywanie zadań z zakresu pomocy społecznej;
• przyjmowanie i analiza wniosków konkursowych składanych przez samorządy i organizacje pozarządowe (lista rekomendowanych wniosków trafia do MRPiPS);
• organizacja szkoleń i konferencji dla przedstawicieli samorządów i organizacji pozarządowych w zakresie pomocy społecznej;
• bieżąca współpraca z samorządami i organizacjami pozarządowymi w zakresie realizacji zadań związanych z pomocą społeczną;
• informowanie o programach i projektach realizowanych przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej i PFRON;
• rozpatrywanie odwołań od wydanych orzeczeń przez Powiatowe / Miejskie Zespoły do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności jako organ II instancji;
• kontrola działalności jednostek samorządu terytorialnego i organizacji pozarządowych.

Przykłady programów rządowych realizowanych przez Wojewodę Mazowieckiego

Program „Opieka wytchnieniowa” – kierowany jest do dzieci z orzeczeniem o niepełnosprawności oraz osób ze znacznym stopniem niepełnosprawności, których członkowie rodzin lub opiekunowie sprawujący bezpośrednią opiekę, wymagają wsparcia w postaci doraźnej, krótkotrwałej przerwy w sprawowaniu opieki oraz podniesienia swoich umiejętności i wiedzy w zakresie opieki nad tymi osobami.

W ramach Programu gmina / powiat może otrzymać wsparcie finansowe na koszty realizacji zadania świadczonego w formie usług opieki wytchnieniowej w wysokości do 80 proc. kosztów realizacji usług opieki wytchnieniowej.

Termin składnia wniosków upłynął 30 kwietnia 2019 roku. Do 17 maja 2019 roku Wojewoda sporządza i przekazuje wniosek na środki finansowe z Programu wraz z listą rekomendowanych wniosków, ministrowi właściwemu do spraw zabezpieczenia społecznego. Ostateczna weryfikacja i zatwierdzenie wniosków złożonych przez wojewodów ma nastąpić do 31 maja 2019 roku. Program jest realizowany w ramach Solidarnościowego Funduszu Wsparcia Osób Niepełnosprawnych.

Program "Usługi opiekuńcze dla osób niepełnosprawnych" – celem programu jest zwiększenie dostępności do usług opiekuńczych, w tym specjalistycznych usług opiekuńczych:

• dla osób z niepełnosprawnością ze znacznym stopniem niepełnosprawności w wieku do 75 lat,
• dla dzieci do 16 roku życia z orzeczeniem o niepełnosprawności ze wskazaniami.

Dla gmin przewiduje się dofinansowanie do 50 proc. kosztów przeznaczonych na organizację usług opiekuńczych, w tym specjalistycznych usług opiekuńczych, co umożliwi gminom zwiększenie godzin usług opiekuńczych.

W tym roku wnioski o dofinansowanie do Wojewody gminy składały w terminie do 29 marca 2019 roku. Zadaniem Wojewody było sporządzenie i przekazanie wniosków na środki finansowe z Programu wraz z listą rekomendowanych wniosków, ministrowi właściwemu do spraw zabezpieczenia społecznego w terminie do 30 kwietnia 2019 roku. Minister dokona ostatecznej weryfikacji i zatwierdzenia wniosków złożonych przez wojewodów w terminie do 17 maja 2019 roku.

Program „Za życiem” – celem programu jest wsparcie osób z niepełnosprawnością i ich rodzin. Od zapewnienia dostępu do wszechstronnej opieki nad kobietą w okresie ciąży, w tym powikłanej, porodu i połogu oraz wczesnego wspomagania rozwoju dziecka. W ramach programu przysługuje jednorazowe świadczenie w wysokości 4 tys. zł.

Na Mazowszu rozwijana jest sieć środowiskowych domów samopomocy, tj. ośrodków wsparcia dla osób z niepełnosprawnością intelektualną oraz chorujących psychicznie, które wymagają pomocy do życia w środowisku rodzinnym i społecznym. Prowadzone są także działania mające na celu dostosowanie usług w tych placówkach do potrzeb osób z niepełnosprawnościami sprzężonymi i spektrum autyzmu. Środowiskowe domy samopomocy są finansowane w całości ze środków Wojewody. Obecnie na Mazowszu działa 70 środowiskowych domów samopomocy z blisko 2,5 tys. miejsc oraz jeden klub samopomocy dla 70 osób.

W ramach Programu „Za życiem” przekazano dotacje na każdego z uczestników środowiskowego domu samopomocy  - ok. 3 mln zł od lipca 2017 r. do grudnia 2018 r. oraz prawie 2,3 mln zł w 2019 r. Obecnie kwota miesięcznej dotacji na jednego uczestnika wynosi 1753 zł.

W 2018 r. jednorazowe świadczenie w wysokości 4 tys. zł dla rodzin z dzieckiem posiadającym zaświadczenie o ciężkim i nieodwracalnym upośledzeniu albo nieuleczalnej chorobie zagrażającej życiu wypłacono w 147 miastach i gminach Mazowsza w kwocie prawie 2,3 mln zł dla 556 osób.

W ubiegłym roku 275 gmin przystąpiło do Programu asystent rodziny i koordynator rodzinnej pieczy zastępczej. W ramach przekazanej dotacji w kwocie 6,2 mln zł dofinansowano zatrudnienie 440 asystentów rodziny pracujących w gminach województwa mazowieckiego. Wsparciem asystentów rodziny objętych zostało blisko 5 tys. rodzin, w których wychowywało się 11 tys. dzieci.

Zakłady pracy chronionej i zakłady aktywności zawodowej

Na terenie województwa mazowieckiego aktualnie funkcjonuje 80 zakładów pracy chronionej i 9 zakładów aktywności zawodowej. Na koniec 2018 r. zatrudnionych w zakładach pracy chronionej było 17,7 tys. osób oraz w zakładach aktywności zawodowej ok. 250 osób.  

Przykłady dobrych praktyk – współpraca Wojewody Mazowieckiego i PFRON

23 października 2018 r. w Mazowieckim Urzędzie Wojewódzkim odbyło się spotkanie informacyjno-szkoleniowe dla organizacji pozarządowych działających na rzecz osób z niepełnosprawnością. Przekazywano na nim m.in. informacje dotyczące konkursu pn. „Szansa-Rozwój-Niezależność”, który realizują jednostki samorządu terytorialnego (powiatowe centra pomocy rodzinie, miejskie ośrodki pomocy społecznej lub miejskie ośrodki pomocy rodzinie) ze środków przekazywanych przez PFRON.

We wrześniu 2018 roku Mazowiecki Urząd Wojewódzki wraz z Mazowieckim Oddziałem Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych zorganizował wystawę prac laureatów XV edycji regionalnego etapu konkursu plastycznego „Sztuka Osób Niepełnosprawnych”. Konkurs skierowano do uczestników warsztatów terapii zajęciowej, środowiskowych domów samopomocy oraz niepełnosprawnych mieszkańców domów pomocy społecznej. Wystawa upamiętniała obchody 100-lecia odzyskania przez Polskę niepodległości.

Celem konkursów realizowanych przez PFRON jest rozwój osobisty osób z niepełnosprawnością, a także zwrócenie uwagi opinii publicznej na walory artystyczne sztuki osób z niepełnosprawnością.